Wat kost een zieke werknemer per dag + 10 tips ter voorkoming

Een langdurig zieke medewerker kost ruim anderhalf keer meer dan organisaties denken. Er wordt uitgegaan van gemiddeld 143 euro per dag, maar in werkelijkheid kost een zieke medewerker dagelijks 250 euro, oplopend tot maar liefst 400 euro. Daarmee schat 71% van de organisaties de verzuimkosten te laag in.

Langdurig ziekteverzuim
Langdurig ziekteverzuim komt vaker voor bij grote organisaties (67%) dan bij kleine (21%). Hoewel ziekteverzuim een grote financiële impact heeft, maakt slechts 36% van de organisaties zich zorgen over ziekteverzuim. Dit zijn vooral de grotere organisaties met meer dan honderd medewerkers; 18% van hen zegt er ‘wakker van te liggen’. Bij kleinere organisaties zijn de zorgen over ziekteverzuim een stuk minder, terwijl langdurige uitval juist bij organisaties met minder dan tien medewerkers grote impact heeft op de bedrijfscontinuïteit.

De eerste 104 weken
De kosten voor een zieke medewerker bestaan in de eerste plaats uit loondoorbetaling. Organisaties zijn wettelijk verplicht minimaal 70% van het loon door te betalen gedurende 104 weken, oftewel twee jaar. In veel cao’s zijn afspraken gemaakt over 100% loondoorbetaling bij ziekte. Hier zijn organisaties aan gebonden. Voor ziekteverzuim in de eerste 104 weken is er een verschil tussen vaste medewerkers en medewerkers met een tijdelijk contract. Bij een vast medewerker is een organisatie verantwoordelijk voor loondoorbetaling en re-integratie, en daarna eventueel voor zijn WIA-uitkering. Organisaties kunnen ervoor kiezen om het loon door te betalen uit eigen zak of om een verzuimverzekering af te sluiten. Bij een tijdelijke medewerker zijn er twee situaties mogelijk. Standaard geldt een loondoorbetalingsverplichting zolang de tijdelijke medewerker in dienst is. Gaat de medewerker ziek uit dienst binnen de eerste 104 weken van het ziekteverzuim, dan gaat hij de Ziektewet in. Een organisatie kan er echter ook voor kiezen om zelf de touwtjes van het re-integratietraject in handen te houden en eigenrisicodrager te worden voor de Ziektewet. Dit betekent dat een organisatie stopt met het afdragen van Ziektewetpremies aan de Belastingdienst en zelf zorgt voor loondoorbetaling en re-integratie van de zieke ex-medewerker. Om het risico te beperken kan een organisatie zich hiervoor verzekeren.

Kostenplaatje
Of een organisatie nu groot of klein is, verzuim heeft als gevolg dat de productiviteit omlaag gaat en de kosten omhoog. Want een zieke medewerker kost altijd geld. Dat komt neer op een gemiddeld bedrag van 250 euro per dag. Maar er is meer, zoals de indirecte kosten voor vervangend personeel, arbodienstverlening, begeleiding en re-integratie. Tel dit bij elkaar op en de ziekteverzuimkosten lopen op tot ruim 400 euro per dag. De verzuimkosten bestaan uit:

• Loondoorbetaling
• Kosten vervanging
• Verlies productie/dienst
• Kosten arbodienstverlening
• Verzuimbegeleiding

Bereken je verzuimkosten
De exacte verzuimkosten zijn volledig afhankelijk van jouw situatie. De kosten voor vervanging zijn vaak hoger dan het salaris als je bij een uitzendbureau of detacheringsbureau aanklopt. Mocht je dit (voor een deel) intern kunnen oplossen, dan kun je besparen op die extra kosten.
Wil je berekenen wat het verzuim in jouw organisatie kost of zou kosten? Voor een indicatie kun je bijvoorbeeld deze rekentool gebruiken, gebaseerd op onderzoeks- en branchegegevens van TNO en CBS. Let op: dit is slechts een indicatie. De exacte kosten kunnen in de praktijk anders zijn.

10 tips ter verlaging en voorkoming van ziekteverzuim

1. Zorg voor een goed verzuimbeleid 
Een verzuimbeleid richt zich op het voorkomen en verminderen van ziekteverzuim binnen een bedrijf. In een verzuimbeleid staat hoe medewerkers omgaan met verzuim en welke regels er gelden.

2. Herken signalen van verzuim en handel ernaar
Verschillende signalen kunnen wijzen op toekomstig verzuim. Denk aan verminderde productiviteit en vergeetachtigheid en vermoeidheid bij medewerkers. Als deze signalen niet worden opgepakt kunnen deze leiden tot vormen van verzuim, zoals een burn-out. Neem de signalen van verzuim dus serieus en biedt tijdig de nodige informatie en hulp.

3. Een veilige en gezonde werkomgeving 
Het is belangrijk dat de werkplek veilig is. Ongelukken kunnen tot ernstige gevallen van langdurig verzuim leiden. Er zijn factoren die voor iedere medewerker sowieso goed werken, zoals voldoende frisse lucht en een goede ergonomische werkhouding. En werken uw medewerkers in een kantoor? Uit onderzoek blijkt dat een natuurlijke fysieke werkomgeving zorgt voor een betere gemoedstoestand, meer focus, meer creativiteit en minder stress en zelfs direct tot minder ziekteverzuim. Een natuurlijke werkomgeving bevat daglicht, planten, frisse en gezonde lucht, natuurlijke materialen, patronen, vormen.

4. Zorg voor een open bedrijfscultuur
In een open bedrijfscultuur voelen medewerkers zich vrij om hun zakelijke mening te geven en/of persoonlijke gevoelens te delen. Als medewerkers zichzelf kunnen zijn, zullen zij eerder aan de bel trekken bij een te hoge werkdruk, lastige privéomstandigheden of andere problemen.

5. Stimuleer een gezonde leefstijl
Medewerkers zitten waarschijnlijk beter in hun vel als zij gezond leven. Zowel fysiek als mentaal. Vitale medewerkers verzuimen namelijk minder. Daarnaast zijn vitale medewerkers meer betrokken bij hun werk. Het heeft dus veel zin om vitaliteit op de werkvloer te stimuleren, ook om verzuim te voorkomen.

6. Een compliment geven
In de praktijk blijkt het vaak makkelijk om te benoemen wat er niet goed gaat. Jammer. Want een complimentje geven voor wat goed gaat, bevordert de productiviteit. Met een compliment, bedankje of kleine verrassing verbetert het werkplezier, prestaties en de samenwerking. Bovendien inspireert het anderen om ook complimenten te geven. De sfeer verbetert wat zorgt voor een gezonde werkdruk. Dat kost niets. Geef medewerkers de kans om zich te ontwikkelen in hun functie of binnen het bedrijf. Als een medewerker niet het idee heeft dat hij of zij kan doorgroeien, kan dat voor frustratie zorgen en tot verzuim leiden. In de regel is een tevreden medewerker een vitale medewerker. Breng dit dan ook ter sprake tijdens een functioneringsgesprek.

7. Wees betrokken bij uw medewerkers
Soms is verzuim vroeg te herkennen. Wat hierbij helpt, is een goede relatie met medewerkers. In veel bedrijven wordt vooral gesproken over het werk zelf. Maar medewerkers vinden het ook prettig als een werkgever interesse toont in persoonlijke omstandigheden. Dat kan weliswaar de privésfeer raken, maar een klein praatje kan al wonderen doen. Haalt een medewerker voldoening uit het werk? Hoe wordt de samenwerking ervaren? Hoe gaat het thuis? Door in gesprek te blijven over werkplezier komt er inzicht en grip, zodat tijdig en gericht actie ondernomen kan worden om medewerkers te ondersteunen als dat nodig is.

8. Zorg voor ontspanning en de nodige pauzes
Medewerkers zijn de hele werkdag actief. Het is daarom belangrijk om te investeren in rust en gezamenlijke momenten van ontspanning. Zo kan iedereen voldoende opladen en elkaar beter leren kennen, wat het werkplezier weer verhoogt.

9. Houd rekening met de werk-privébalans van medewerkers
Niets is zo belangrijk als ontspanning buiten werktijd. Dit zijn de momenten waarop medewerkers opladen om weer op volle kracht aan het werk te kunnen. Werk en privé zijn namelijk helemaal met elkaar verbonden. Als er privé iets speelt bij uw medewerkers wat energie kost, bijvoorbeeld schulden of relatieproblemen, dan kan dat effect hebben op de productiviteit. Andersom geldt ook: problemen op de werkvloer kunnen het privéleven beïnvloeden. Iedere medewerker heeft een ander privéleven. Probeer hiermee rekening te houden.

10. Zorg voor een mantelzorgvriendelijke organisatie
Heeft u ook medewerkers met zorgtaken in dienst, zoals mantelzorgers? Voor hen is een goede balans tussen werk- en zorgtaken een noodzaak. De combinatie van werk- en zorgtaken kan zwaar zijn, waardoor ziekteverzuim en een verlies aan productiviteit op de loer liggen. De belangrijkste stappen om het onderwerp ‘werk en zorg’ binnen uw bedrijf te laten leven, zijn bewustwording en erover praten.

Natuurlijk is verzuim nooit helemaal te voorkomen, maar er zijn altijd manieren om het gemiddeld ziekteverzuim verder te verlagen.

bron: Zilverenkruis, Sazas, MKB servicedesk